زلزله بم: روزی که معادلات سیاسی و اجتماعی در ایران و جهان بههم خورد + فیلم
فاجعه پنجم دیماه ۱۳۸۲ جان ۷۰ هزار بمی را گرفت و معادلات سیاسی ایران و جهان را در آن مقطع تاریخی تغییر داد.
عکس و تصاویر / زلزله صبح روز جمعه ۵ دی ۱۳۸۲ در بم باعث تغییر معادلات سیاسی و اجتماعی ایران و جهان شد. شدت و قدرت زلزله بم بهحدی بود که در شهرها و استانهای مجاور احساس شد و ایرانیان و جهانیان را برای کمکرسانی متحد کرد.
فیلم: بم که ویران شد؛ شایعات جنگ هم پایان یافت
سالی که فاجعه تاریخی بم در دی ماه ۸۲ رخ داد؛ جو سیاسی کشور بین اصولگرایان و اصلاحطلبان متشنج بود. ائتلاف ۳۰ کشور با فرماندهی آمریکا به عراق حمله کرده بود و سایه جنگ، ایران را هم تهدید میکرد.
فیلم: لحظات بعد از زلزله ویرانگر بم
دیگر مطالب مرتبط با زلزله بم:
هارپ آمریکا باعث فعال شدن گسل بم شد؟
سرنوشت نامعلوم میلیاردها دلار بودجه جهانی بم
علائم قبل از وقوع زلزله / چرا کسی به بمیها هشدار نداد؟
آهنگ یاس (یاسر بختیاری) در حمایت از مردم بم
جو سیاسی کشور پیش از زلزله بم
سال ۱۳۸۲ یکی از سالهای تلخ و پرماجرا در تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران است.
روابط ایران و آمریکا در بالاترین سطح از تنشهای سیاسی قرار داشت و فضای داخلی کشور هم تحت تاثیر ‘اختلاف اصولگرایان با دولت اصلاحات’ دوقطبی شده بود. بهار ۸۲ دانشگاههای تهران صحنه درگیری طرفداران دوجناح میشود و ناآرامیهای خیابانی را شکل میدهد.
سالی که صدام سقوط کرد
شروع پیشلرزهها در بم از تابستان
پاییز ۸۲ و امضایی که به جام زهر تشبیه شد
آذرماه که از راه رسید دولت اصلاحات علیرغم مخالفتهای جناح اصولگرا، پروتُکُل الحاقی آژانس بینالمللی اتمی را امضا کرد تا از ارسال پرونده ایران به شورای امنیت جلوگیری کند. دولت با امضای پروتکل الحاقی، فشارهای بینالمللی را کاهش داد با اینحال تهدیدات آمریکا و گزینههای رویمیزش همچنان ادامه داشت و از طرفی مخالفان دولت این امضا را به جام زهر تشبیه میکردند.
زمستان سیاه ۸۲، زلزله بم معادلات را برهم زد
قدرت و شدت زلزله بم
اشتباه مرکز لرزه نگاری: اعلام نقطهای دور از بم بعنوان کانون زلزله
آنچه که باعث عمیقتر شدن فاجعه بم شد خطای مرکز لرزهنگاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران بود. این موسسه ابتدا مختصات کانون زلزله را در منطقه جازموریان کیلومترها دورتر از بم و میان مرز استان کرمان و سیستانوبلوچستان اعلام کرد.
این خطا که بعدها دلیلش ضعف دستگاههای لرزهنگاری اعلام شد؛ گروههای امدادی را به اشتباه انداخت و ساعتها طول کشید تا اولین نیروها به بم برسند.
ارگ بم هم به خاک افتاد
بازتاب جهانی خبر زلزله بم و تماس بوش با ظریف
جرج بوش رئیس جمهور آمریکا نیز با محمدجواد ظریف نماینده وقت ایران در سازمان ملل تماس میگیرد و آمادگی خود برای کمک به زلزله زدگان بم را اعلام میکند و دولت که میدانست به تنهایی نمیتواند به این حجم از فاجعه رسیدگی کند؛ آسمان کشور را به روی جهان باز گذاشت.
ورود هواپیماهای نظامی آمریکا برای کمک به زلزله بم
وقتی ایران ورود کشورها به آسمان ایران را آزاد گذاشت، ایالات متحده تحریمها را برای ۹۰ روز لغو کرد و ۸ هواپیمای نظامی نیروی هوایی این کشور با پرواز از پایگاههای خود در کشورهای حاشیه خلیجفارس، وارد آسمان ایران شدند؛ استثنائا اینبار نه برای جنگ و درگیری بلکه جهت کمک و امدادرسانی.
کشورهای اروپایی؛ از کریسمس تا کمک به زلزله بم
پیشنهاد سیاسی آمریکا به ایران بعد از زلزله بم
مدتی بعد از آنکه عملیات امدادرسانی مشترک بینالمللی در جریان زلزله بم از مرحله نجات مجروحین و اسکان بازماندگان عبور کرد و جامعه جهانی درحال کمکرسانی ثانویه به بم بود، جرج بوش فضای پیشآمده را مغتنم شمرد و به دولت ایران پیشنهاد داد دو مقام آمریکایی را برای مذاکره برسر برنامه هستهای به تهران بفرستد.
پیشنهادی که احتمالا میتوانست آغازی باشد برای کاهش یا رفع اختلافات دوکشور؛ اما دولت اصلاحات بیاختیارتر از آن بود که بتواند درخواست آمریکاییها را قبول کند و در نتیجه این پیشنهاد ردشد با اینحال نگاه کشورهای مختلف جهان به زلزله بم معطوف شده بود و سایه حمله نظامی از ایران دور ماند.
سه سال بعد و با رویکار آمدن دولت احمدینژاد، پرونده هستهای ایران از آژانس بینالمللی انرژی اتمی به شورای امنیت ارجاع شد که نتیجه آن آغاز شدیدترین تحریمهای بینالمللی علیه کشور بود.
آنچه که در بالا خواندید گزارشی بود از بخش اول ویژهنامه سایت باغشهر بم با عنوان “چندضلعی: بم دو دهه بعد از فاجعه” که مربوط به نوزدهمین سالگرد زلزله ۵ دی ۱۳۸۲ است. بخشهای بعدی این ویژهنامه را از طریق لینک ‘بم دو دهه بعد از فاجعه‘ مطالعه کنید.
خلاصهای از بخشهای بعدی ویژهنامه سالگرد:
کمک کشورهای خارجی به بازماندگان زلزله بم
فاجعه ۵ دی ۸۲ در بم باعث کشورهای مختلف به همراه نیروهای سازمان ملل و صلیب سرخ، به زلزلهزدگان کمک کنند. از ارسال نیروهای امدادی و درمانی تا تحویل محمولههای پوشاک، خوراکی و دارویی.
اولین هواپیماها از فرودگاه کرمان و سپس شهرهای مختلف کشور در بم مینشینند؛ آنها نیروهای امدادی و کمک های اولیه را پیاده میکنند و مجروحین را به استانهای همجوار میبرند.
بیش از ۱۰۰ کشور جهان هواپیماهای امدادی خود را در فرودگاه بم و شهرهای اطراف به زمین نشاندند.
ورود به صفحه لیست کشورهای کمککننده به بم
شایعات تئوری توطئه: هارپ آمریکایی گسل بم را فعال کرد؟
سال ۸۲ جو عمومی در جامعه ایران آنچنان درگیر حمله آمریکا به عراق و سرنگونی حکومت این کشور قرار داشت که سایه جنگ و احتمال تجاوز نظامی بیشتر از هر زمان دیگری بود. به همین دلیل هر اتفاقی در ایران میتوانست شک و تردید عمومی را به سمت آمریکا ببرد بهخصوص که جرج بوش نه تنها حکومت ایران را محور شرارت میدانست، حتی علاقه چندانی به مردم ایران هم نداشت.
زلزله بم که رخ داد، همه نگاهها و نظریات تئوری توطئه حول محور خصومت آمریکا و احتمال استفاده از سلاح مخفی برای فعال کردن گسلها در ایران بود. یکی از شایعات مربوط به ‘پروژه علمی – نظامی هارپ’ میشد.
مطالعه کامل: هارپ زلزله بم را ایجاد کرد؟
سرنوشت نامعلوم میلیاردها بودجه ملی و جهانی که بعد از زلزله به بم کمک شد
زمینلرزه در بم باعث متحد شدن مردم ایران و جهان برای امدادرسانی به بازماندگان شد. مردم ایران و جهان کمکهای نقدی و غیرنقدی زیادی به بم فرستادند و دولتها و ارگانهای دولتی و خصوصی مختلف جهان بخشی از بودجه خود را برای بازسازی بم درنظر گرفتند.
با وجود آنکه منابع مالی و بودجه کمکشده به بم بسیار بیشتر از میزان مورد نیاز جهت بازسازی این شهر بود، اما یکصدم این منابع مالی هم به دست مردم نرسید.
لینک مطلب: بودجه بازسازی بم کجا رفت؟
زلزله بم پیشبینی شده بود؟
از سال ۱۳۷۳ تا ۱۳۸۲ که زلزلهبم رخ داد، هشدارهایی مبنی بر احتمال وقوع زلزله اعلام شده بود. کارشناسان زمینشناسی و زلزلهنگاری اولین بار سال ۷۳ و سپس در سال ۷۸ بم را بعنوان یکی از شهرهای در خطر وقوع زلزله معرفی کردند.
